Türk sanat geleneğinde izleri Uygurlara kadar takip edilebilen çiniciliğin topraklarımızdaki iki önemli merkezi İznik ve Kütahya’dır. İznik çinisi Osmanlı sarayının siyasî ve malî desteği sayesinde gelişmiş, üç asır boyunca çok kaliteli ve sanat değeri yüksek eserler üretmiştir (XV-XVII. yy). Ancak ..
Osmanoğullarının ele aldığı, Fatih’le, Yavuz gibi dâhi devlet adamlarının siyasî tarihe insan zekâsının hârikalarından biri halinde tevdi ettikleri devlet anlayışı, merkeziyetçi ve otoriteli devletti. Aynı zamanda hukuk-i ibaddan hükümdarı şiddetle mesul edici totaliter esasa dayanıyordu. Önce merke..
Bizde hem dünyanın en zayıf varlığı olan ferdiyetimiz, hem de en kuvvetli varlık olan sonsuzluk barınıyor. İkisinin istekleri var; ikisinin de isteklerine hizmet etme durumundayız. İnsanda âdeta iki kalp barınıyor, hem de birbirlerinden habersiz olarak. Birinin istediğini öbürü bilmiyor. İrademiz, f..
Ahmet Hamdi Tanpınar, Abdullah Efendi’nin Rüyaları hikâyesinin tefrika duyurusunda, Türk hikâyesinin bu garip kahramanını şöyle tanıtır:“Abdullah Efendi nedir? Belki de herkeste ondan bir parça vardır. Abdullah Efendi arzuyu kendisinde öldürememiş fakat ona serbestçe de yol verememiş bir tiptir. Mel..
Kitap Sevenler Cemiyeti meraklı bir okur-yazarın kütüphaneler ve kitapseverler –bazen de sevmeyenler– etrafında kaleme aldığı kültür tarihi denemelerinden oluşuyor.Topkapı Sarayı’ndan çıkarılıp Atina’da haraç mezat satılırken son anda kurtarılan Osmanlı belgelerinden İbnülemin Mahmud Kemal’in rüyası..
Millet bünyesinde inkılâplar mektepte başlar ve her milletin, kendine özel olan mektebi vardır. Millî mektep, zihniyet ve örflerile, metodları ve müfredatile, terbiye prensipleri ve psikolojik temellerile, hattâ binasının yapı tarziyle kendini başka milletlerinkinden ayırır. Bizde vaktiyle medrese m..
Cuma günleri bizi İzmir’in Güzelyalı semtindeki Hakimefendi Camisi’ne çeken caminin hocası İbrahim Ethem Sunar’dı. Namazdan önceki vaazlarında çok yumuşak, sakin bir sesle ve düzgün konuşurdu. İnsanı etkileyen bir hitabet tarzı vardı. Hutbelerinde de aynı üslubu sürdürürdü.O yıllarda Diyanet’in şimd..
“İslâm’ın sadasını, hakikat davetiyesini yedi iklim dört köşeye kim ulaştırıyor? Bugün için ‘Rabbinin yoluna hikmet ve güzel öğüt ile davet et’ emrinin gereğini kimler yapıyor?”Doğu’da Ahmet Yesevî’den başlayıp ipek yolunu kat ederek Avrupa’nın ortasındaki Blagay Tekkesine ulaştığınızda yine aynı de..
İran ve Irak Selçuklu tarihinin yazarı Râvendî, Râhatü’s-Sudûr ve Âyetü’s-Sürûr’u H. 599’da (1202-1203) yazmaya başlar. Eser, esas itibariyle Selçukluların tarih sahnesine çıkışından başlayıp son Irak Selçuklu Sultanı II. Tuğrul’un dönemiyle de kapanır. Sonradan ilâve edilen bölümde ise H. 590-595 (..
XV. yüzyılda Abdürrahim Merzifonî, Türkistan’da seyrusülûkunu Zeynüddin Hâfî’nin yanında tamamladıktan sonra mürşidi onu şu cümle ile Diyâr-ı Rum’a yani Anadolu’ya gönderir: “Bir aşk kütüğü yaktık, Rum üzerine attık.” Tasavvuf kültürü sûfîler, kitaplar, tarikatlar ile birlikte bir diyardan başka bir..
İÜ. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde yer alan Tanpınar Arşivi çalışmalarımızın sonucunda hazırladığımız eleştirel basımlar dizisinin ilki, güzel bir rastlantıyla Huzur’un yayımlanışının 75. yılına tesadüf etti. Bu edisyona, 1948’deki tefrikasıyla, 1949’daki ilk basımı karşılaştırmalı olarak sund..
“Edebiyat tarihimizin bir çok noktalari henüz karanliktadir. Bugüne dek adlari bilinmeyen ya da adlari bilindigi hâlde kendileri bulunmayan bir çok degerli eserler, kitapliklarimizda el sürülmemis hâlde durmaktadir. Bunlar ancak sistemli ve sürekli çalismalarla ortaya çikarilabilir.” diyerek edebiya..
Monsieur Teste’i 1926 senesinde Ankara’da ve bir gece içinde okuduğumu şimdi çok iyi hatırlıyorum. Kitabı bitirdiğim zaman yatağımın yanı başındaki rafta sıralanmış kitaplara, sevdiğim münekkitlere biraz darılmış gibiydim. Bütün o Anatole France’lar, Verlaine’e o kadar anlayışsızca çatmasına rağmen ..
Ahmet Hamdi Tanpınar, Yaz Yağmuru hikâyesinintefrika duyurusunda şöyle yazar:“Yazdıklarım içinde beni en şaşırtanıdır.Kahramanları, kendileri bana geldiler, konuştular,günlerce beraberimde kaldılar ve gittiler…Hemen hemen beni hiç işlerine karıştırmadılar. Ben sadece onların emrinde idim…”Yaz Yağmur..
Röportaj, söyleşi ve anketler, gazetecilik sahasının türleri arasında sayılsa da edebiyat alanında da önemli bir yere sahiptir. Yazarların şahsiyetleri, ilgi alanları, eserlerinin kaynakları, dönemleri hakkındaki değerlendirmeleri, dil ve edebiyat meselelerine dair düşünceleri, kendi monografileri k..
Soru'nun soruşturulması 'eleştiri' çerçevesinde yer alır. Teşrih masasına yatırılıp eleştiriye konu kılınan sistem yapılı 'sorma edimi' ile onun verisi 'soru', 'sorun'dur. Sonuç olarak felsefe-bilimin ana devindireni/ dinamosu 'sorun' olmakla birlikte, bu, şimdiye değin felsefe çalışmalarının odağı ..
Tahliller kitaba dahil edilmis olan sairlerin hususi hayatlari, fikri yapilari ile siirdeki psikolojik ve estetik unsurlar hakkinda bilgi verirken, ayni zamanda Tanzimat'tan Cumhuriyet'e kadar gelisen düsünce hayatimiz hakkinda da önemli tesbitler getirmektedir.Ürün Adı: Şiir Tahlilleri-1 Tanzimatta..
Şeyh Necmeddîn-i Dâye Kübrevî gelenek içinde yetişmiş önemli sûfîlerden birisi olup, İbnü'l-Arabî, Mevlânâ Celâleddîn, Sadreddîn-i Konevî, Fahreddîn-i Irâkî ve Evhâdüddîn-i Kirmânî gibi Anadolu'da Müslümanlığın yerleşmesine ve tasavvuf anlayışının teşekkülüne tesir eden mutasavvıfların büyüklerinden..
Mahur Beste, kahramanı Behçet Bey’i bir yerde bırakıp bambaşka ilişkilerin ağına açılan hikâyesiyle, Tanpınar’ın, tamamlanmamışlık üzerine kurduğu evreninin ilk romanıdır. Osmanlı toplumunun çözülüş yıllarının krizlerini, katmanlı arka planlarla birbirine bağlayan özelliğiyle, Tanpınar’ın bütün roma..
Huzur, bir günün bin yıl gibi yaşandığı ihtişamlı bir aşkın anlatısı mı? Artık çoktan göçmüş, ihtişamlı bir medeniyetin ardında bıraktığı huzursuzluğun anlatısı mı? 1948 tarihli tefrika duyurusundaki ifadeyle, “Harbin başladığı günün hudutlardan, siyasi muhitlerden, muharebe meydanlarından uzak hika..
Pierre Bourdieu’nün özyaşamöyküsü türüne reddiye olarak yazdığı Bir Oto-Analiz İçin Taslak, düşünümsel sosyolojinin mimarının kendi toplumsal doğumunu ve izlediği stratejileri ortaya koyduğu, kendini nesneleştirdiği bir elveda mektubu. 2001’de Sosyoloji Bir Dövüş Sanatıdır belgeseliyle Fransa’da meş..
“Bu derneğin benim için basamak olduğunu biliyorsun,” dedi. “Uzun bir yolun başlangıcındayız. İlk adımı attım. Burada kendimi bir şekilde göstermeliyim. Ne kadar çok etkinlik o kadar iyi benim için. Şu an çok şeye eyvallah deme noktasındayızbelki ama kafamıza göre rest çekeceğimiz günler de gelecek...
Asıl mesleği astsubaylık olan Abbas Hilmi Erhan (Saraybosna 1900-İstanbul 1983) 1970 yılında, 25 Ocak-2 Mart tarihleri arasında karayoluyla gerçekleştirdiği hac yolculuğunu iki deftere, eski yazı ile gün gün kaydetmiş. Tahsil yıllarından itibaren aldığı askeri disiplinden olacak ki bazen saatleriyle..
Tanzimat sonrası edebiyatımızda, Servet-i Fünuncular sayesinde edebiyat gelişmiş ve onların etkisi sonraki nesillere de yayılmıştır.II. Meşrutiyet sonrası dönemdeyse iyi yazar ve düşünürlerden oluşan bir edebiyatçı kadro vardır. Bu yazarların her biri, bir devri peşinden sürükleyecek güçlü şahsiyetl..
Coriolanus neredeyse tek başına bir orduyu yenebilecek kadar cesur bir savaşçı, ama savaş meydanındaki gücü ve özgüveni halkının gözünde kibirden öteye geçemiyor. Değer verdiği herkes ona Roma’da işlerin değiştiğini, artık halkın sözünün geçtiğini, Coriolanus’un ise keskin hatlarını törpülemesi, müt..
“Her şeyi sevdim: atmosferi, manzarayı, karakterleri... Gizemli olduğu kadar incelikli bir roman.”Bernardo Atxaga2021’de Bask edebiyatının Nobel’i Euskadi’ye layık görülen Son Romantikler’le Txani Rodríguez, kahramanı İrune’nin hayatı üzerinden kapitalizmin iç evreninde susturulmuş, yalnızlaştırılmı..
Bir devletin kuruluşu ne demektir? Bu kuruluşa, devlet ve halk ilişkisi açısından nasıl yaklaşılmalıdır? Devlet mi halkına önceldir yoksa halk mı devlete önceldir? Ferdin devletle ilişkisi nasıl inşa edilmelidir? Ahmet Emre Polat, Devlet Olma İmkânı: Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu Üzerine Felsefi Bir ..
“Bir gün bizim hak sevgisiyle atıldığımız merhamet cihadı elbette Hakk’ın lütfuna mazhar olacak, şimdi acımasını bilmeyen vicdanlar kendi sefaletlerine acıyacaklar. Allah’a götüren dava yolunda yürürken sabretmek gibi bir cevheri cihat tarihi kaydetmemiş olsa gerektir. Daha çok söyleyeceğiz. Dosta d..
İbn Haldun araştırmalarına giriş mahiyetinde olan bu eser hem İslâm hem de Türk tarihini, medeniyetini ve kültürünü doğru ve sağlıklı bir biçimde anlamanın en güvenilir araçlarından biri olan İbn Haldun Mukaddime’sinin anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Dolayısıyla da insanlık tarihine ışık tutacaktı..
“Düşünmek Ne Demektir?”, Martin Heidegger’in 1951 ve 1952 yıllarında Freiburg Üniversitesi’nde sunduğu meşhur takrirlerini derlemekte ve Heidegger’in felsefesinin varlık-tarihsel döneminin önemli eserlerinden birini teşkil etmektedir.Bu iki takrirde Heidegger, düşünmenin ne anlama geldiğini ve düşün..
Türk muhafazakârlığı konusunda bir çalışma dizisinin ilk ayağı olarak düşünülen bu kitap, klasik Türk muhafazakârlığı literatürünün yörüngesine odaklanıyor. Yer yer teknik ve tasvir edici olsa da, literatürün gelişimi, Türk muhafazakârlığının temalarıyla figürlerinin analiz edilmesi, bu konudaki ele..
Inazo Nitobe (1862-1933), yeni Japonya’nin eski Japonya’yi tasfiye ettigi bir dönemde dünyaya geldi. Samuray sinifindan gelen ailesi sayesinde iyi bir egitim gören Inazo, Sopparo Üniversitesi’nde Tarim Mühendisligi egitimi alirken Hristiyanligi kabul etti. Üniversite’den mezuniyetinden sonra egitim..
Günümüzde anlama ve yorumlama sanatini –veya yöntemini– tanimlayan hermeneutik, baslangiçta daha çok dinsel metinleri dogru ve nesnel yorumlamanin yöntemini tanimlayan bir nitelige sahipti. Bu çalismada agirlikli olarak hermeneutigin, nesnel yorumlamanin yöntemiyken tarihsel süreç i..
“Belirsizligin kasveti, gecenin yorgunlugu, yillar öncesinin coskulu duygularinin agirligi, Mesude’nin dokunusu... Doluyor içi Fazil Bey’in, imsak geçti, dakika dakika saydi geceyi, ezan okunacak birazdan. Derin nefes aliyor, atmak istiyor içinden, küçük bir çocuk gibi dudagi kivr..
Osmanli düsünce tarihinde siyasi eserler veren mutasavviflarin, devlet sisteminin metafizik temellerine dair tasavvuf zaviyesinden yaptiklari yorumlar ve bu baglamda yazilan eserler hakkinda çalismalar yok denecek kadar azdir. Bu arastirmanin amaci, Osmanli devlet gelenegi ve si..