İngiliz filozof Philippa Foot, aldatıcı bir biçimde basit bir düşünce deneyi tasarlamıştı.Kontrolden çıkan bir troleybüs, onun önünde duran beş işçi, yan yolda duran bir kişi ve kaderi değiştirme imkânı. Sürücü olarak beş kişiyi öldürmeyi mi, yoksa bir kişiyi kurban etmeyi mi seçersiniz? Peki ya sür..
Bir gün tanrinin var olup olmadigindan emin olabilecek miyiz?Hayir asla. Çünkü mesele bu degil. Eger tanri, dinlerde söylendigi gibi, varsa, bu tam da kendisinden emin olunamayacak, kendisinden emin olmanin, kendisini bilmenin söz konusu olmadigi tek varolustur. Söz konusu olan sadece ona güvenmekti..
Bir otomobilin mekanizmasını ve donanımını bilmeyen bir sürücünün düşünülmesinin mümkün olmadığı gibi, bir bireyin ait olduğu toplumun kavramlarına yabancı olması da onu kendini yönlendirme ve yönetme becerisinden mahrum bırakacaktır. Gerçek bir kültüre sahip olmak için iyi bir felsefi kelime dağarc..
Baltasar Gracián y Morales, 1601 yılında İspanya’da Aragon’a bağlı ismi Gracián’ın anısına değiştirilen ve artık Belmonte de Gracián olarak anılan kasabada dünyaya geldi. Bir Cizvit papazı, iyi bir öğretmen, şanı Avrupa’ya yayılmış bir vaiz, İspanyol Barok edebiyatının temel taşlarından bir haline g..
Felsefe nedir? sorusunun cevabı bu kitapta.Dünyanın hayal ettiğiniz gibi olup olmadığını merak ettiyseniz, bu kitap tam size göre. Felsefeye Giriş aşağıdaki ve benzeri sorulara yanıt aramaktadır: Tanrı’nın var olduğunu ispatlayabilir misiniz?Doğru ile yanlışı nasıl ayırt ederiz?Her şeyin bir nedeni ..
Britanyalı fikir tarihçisi Anthony Gottlieb, yayınlandığında büyük ilgi gören bu kitapta, Batı düşüncesinin Rönesanstan sonraki ikinci büyük entelektüel patlaması olan Aydınlanma Çağını ele alıyor. Aydınlanma Rüyası, Galileocu bilimsel devrimin ve kanlı din savaşlarının ardından Descartes, Hobbes, S..
“Erken diyaloglardan Devlet’e doğru ilerleyen anlamlı bir tasarıma dair en makul açıklama yazarın niyeti ile ilgili hipotezdir. Çünkü bana kalırsa hepimiz örtülü bir biçimde böyle bir tasarım ve niyeti fark ediyoruz, konuşanın Platon olduğunu ve Devlet’in merkezî kitaplarında yalnızca Sokrates’in di..
Şiddet ne ölçüde kavramsallaştırılabilir? Kavram ile gerçeklik arasındaki bir etkinlik olarak felsefe, şiddeti hangi zeminlerde düşünülebilir kılar? Gündelik dilde “şiddet” denilince zihnimizde çok sayıda “şiddet sahnesi” ve “görüntüsü” canlanır ancak söz konusu, kavramla iş gören felsefede şiddeti ..
“Başkalarının başına gelenleri adaletsizlikten ziyade bir talihsizlik olarak görmek her zaman daha kolay olacaktır. Bir tek mağdurlar bu tutumu bazen benimsemezler. Ancak hepimizin potansiyel mağdurlar olduğunu hatırlarsak o zaman meselenin ciddiyetini kavrar ve sadece adalet konusunu değil, alışıla..
“Şârihlerin önemi, bir yönu¨yle Aristotelesçi ve Yeni-Platoncu okulların du¨şu¨ncelerini ve tedrisatını temsil etmelerinde, diğer yönu¨yle kayıp felsefi eserlerden birçok orijinal alıntıyı koruyarak Antik Yunan felsefesinin 1100 senelik panoramasını sunmalarında yatmaktadır. Daha da önemlisi şârihle..
Etika'nin son sözü, onun kapsaminin ortalarindadir, merhamettir, devrim ve komünizm düsünceleridir, yoksulluga, irkçiliga karsi savasimdir. Bu son söz, ayni anda onun ilk sözüdür. Ürün Adı: İlke Olarak Yaşam Üstüne Notlar ya da Mini-EtikaÜrün Kodu: 9786058825604Yazar: Ahmet SoysalBasım Yılı: 2010..
Gelmis geçmis tüm siyasi polemikçilerin en ünlü ve etkilileri arasinda yer alan Cicero’nun, Marcus Antonius’un diktatörlük sevdasini hedef alan sert söylevleri, hem çaginin en büyük devlet adaminin ardinda biraktigi son atesli uyarilari, hem de çok sevdigi Cumhuriyet’ini eski haline getirmek için gi..
“Vaktinde, doğamız şimdi olduğu gibi değildi. Üç cinsten oluşuyordu: güneşten doğan ve iki erkekten oluşan erkek, yeryüzünden doğan ve iki kadından oluşan kadın, aydan doğan ve bir kadınla bir erkekten oluşan androjen. Yuvarlak biçimli, dört kollu, dört bacaklı, birbirine ters duran iki yüzü, tek bi..
Descartes'i okumaya herhangi bir kapidan bilim teorisi, metafizik ya da ahlak ve herhangi bir dönemden girerek baslanabilir: ilk taslaklar, ana eserler ya da son yazilar. Bizzat Descartes'in kendisinin pek çok defa altini çizdigi gibi, onun kesin düsüncesi ancak en dikkatli ve en sebatkâr okuyucuya ..
Sokrates’in Savunması, Leo Strauss’un düşünce ve çalışmalarında merkezi bir yer tutar. Platon’un en iyi bilinen diyaloğunda unutulmaz bir şekilde dramatize edilmiş felsefe ve politika arasındaki karmaşık ilişki, Strauss’un yazı ve derslerinin kalıcı bir temasıdır. Dahası, bu diyalog Strauss’un düşün..
Dünyanın her yerinden birçok halkın geleneklerine, inançlarına, yöntemlerine, düşünce biçimlerine ve daha pek çok farklı özelliğine odaklanan James G. Frazer, insanlığın köklerine inmeye devam ediyor. Üretken antropolog bu kez “maddi bir yükü başkalarının sırtına yükleme imkanı ile bedensel ve zihin..
Deleuze, dostu Michel Foucault’nun ölümünden sadece bir yıl sonra Vincennes Üniversitesi’nde verdiği derslerde onun düşüncesinin sistematik bir yeniden değerlendirmesine girişti. Deleuze’ün Foucault’nun düşüncesini başından sonuna kadar bilgi, iktidar ve arzu olmak üzere üç eksenli bir düşünce olara..
Öncesi hiçlikti. Sonra, varlık peyda oldu. Canlandı bir zaman; günü geldi ayaklandı, insan oldu. Söylenmeye başladı. Kendini ve dünyasını anlamak için öyküler uydurdu, anlatmaya koyuldu. Masallar anlattı, mitler yarattı, destanlar söyledi. Şüphesiz inandı. Tutkulu ideolojilere kapıldı. Yazı yazdı, s..
Her derin düsünür, anlasilmamaktan çok anlasilmaktan korkar. Anlasilmamak, belki bos gururunu yaralar, oysa anlasilmak,yüregini; söyle diyen duygudasligini: 'Ah! Niçin benimki gibi bir zorlugu istersiniz?' Derin acilarin insani mutlu oldugunda kendini ele verir. Sanki kiskançliktan ezip çignemek, Bo..
Geçmişi MÖ yedinci yu¨zyıla dayanan felsefe, bir zamanlar matematikle, geometriyle, tıpla ve hatta mitolojiyle iç içeydi. Filozoflar çoğunlukla hem şifacı hem de kendilerini hayatı anlamlandırmaya adamış rehberler olarak kabul edilirlerdi. Peki, nasıl oldu da felsefe bu¨tu¨n disiplinleri kapsayan bi..
MS 2. yu¨zyılda yaşamış olan Marcus Aurelius, Roma imparatorluğu’nun Altın Çağı’nın simgeleşmiş isimlerinden biridir.Başarılı bir imparator ve komutan olmasının yanı sıra aldığı derin felsefe eğitiminden ve engin bilgisinden dolayı “Filozof imparator” olarak tanınır.Sanki binlerce yıl daha yaşayacak..
MODERN DÜNYAYI İNŞA EDEN BİR ULUS VE BİNLERCE İNSAN… PETER WATSON’DAN ALMANLARIN SON 250 YILLIK ENTELEKTÜEL TARİHİNİ İRDELEYEN BİR ESER.“Devasa bir eser. . . . Destansı. . . . Watson, Alman dehasını derin kaynaklardan çıkarıp okurlar sunuyor.” The GuardianBatı ulusları arasında Almanya uzun yıllar b..
Felsefe tarihleri, felsefenin tarihini bugüne kadar genellikle bir başarı öyküsü olarak anlattılar: Bilimlerin belki de en uzun süre tahtında kalan kraliçesi, ihtirası ve kararlılığıyla son 2.500 yılda Batı kültürünün şekillenmesinde büyük bir rol oynadı. Görünenin ardına geçip gerçeğe ulaşmayı, evr..
Gazzâlî’nin kendisine yöneltilen ithamlara karşı kaleme aldığı Faysalu¨’t-Tefrika beyne’l-İslâm ve’z-Zendeka, gu¨nu¨mu¨zde de bu¨yu¨k bir tartışma konusu olarak karşımıza çıkan tekfir meselesini ele almaktadır. Özellikle İhyâu Ulûmi’d-Dîn gibi eserlerinde, bağlı olduğu Eş‘arî gelenekten ayrıldığı ba..
Son yıllarda, ülkemizde genç kuşakların deizm, ateizm, agnostisizm gibi düşünce akımlarına karşı gözle görülür bir ilgi ve eğilim gösterdiği, kendini dindar olarak tanımlayanların oranının gerileyip, ateist olarak tanımlayanların oranının ise arttığı gibi bazı haberler yapılmakta. Söz konusu olan eğ..
Dikkat Dikkat! Platon’un mağarasından bir kukla kaçtı. Tehlikeli olabilir! Gidecek bir yeri yok, gideceği yerleri de yaratmak zorunda onun kaçışı. Bu kaçışla birlikte her şeyin belirtilere dönüştüğü yeni bir anlam coğrafyasında çırılçıplak buluyoruz kendimizi. Varlıktan kaçan her şeyin dahil olduğu ..
Modern felsefenin kurucusu olarak kabul edilen Fransız filozof Renê Descartes, analitik geometrinin temelini atmıştır. Descartes, “Şüphe etmediğim tek şey şüphe ettiğimdir,” düşüncesinden yola çıkarak felsefesini “şüphe” üzerine inşa etmiştir. Düşünür, insanlar arasındaki en önemli değerlerden birin..
Oylarınızla beni mahkûm ettiniz, Atinalılar. Ve eğer bu karar karşısında kırılmışsam bunun nedenleri var. En başta bunu bekliyordum ve beni asıl şaşırtan yalnızca oyların böyle yakın olması oldu. Çünkü bana karşı olan çoğunluğun çok daha büyük olacağını düşünüyordum ama şimdi, eğer otuz oy daha öte ..
Ludwig Wittgenstein’ın ölümünden bir yıl önce, 1950’de Oxford’da yazdığı, son eserlerinden olan Renkler Üzerine Düşünceler yazarın tek bir felsefi konuya odaklandığı birkaç metinden biri. Renklerle ilgili felsefi sorunların ancak ilgili dil oyunlarına dikkat edilerek çözülebileceğine inanan Wittgens..
İslam dünyasında Aristoteles, felsefi du¨s¸u¨nmenin temellerini belirleyen filozoftur. Aristoteles’in etkilemediği bir alan hemen hemen yok gibidir. Bu etki ya kendi eserleriyle doğrudan ya da Aristoteles’ten etkilenen Grek filozofları aracılığıyla olmuştur. Aristoteles’in etkisi tam anlaşılmadan I?..
Kibirli kişi, görüntüye çok önem verir. Bazen baş köşeye bazen de üç kişilik yere tek başına oturur, ayakta bekleyenleri umursamadan. Arabada arka koltukta oturmayı tercih eder. Yemeğin en iyisini ilk önce kendisine bekler. Bulunduğu yerde kendisini eleştirebilecek kişi varsa, onu ve zekasını överek..
“Devletimizde filozoflar hükümdar olmadıkça ya da şimdi ‘yöneticilerimiz’ dediğimiz kimseler, felsefe işini ciddiyetle ve layıkıyla üstlenmedikçe ve şu iki şey; siyasi güç ve felsefi akıl birleşmedikçe sevgili Glaukon, ne devletlerimiz için ne de sanırım insan soyu için dertlere bir durak olabilir. ..
Yazıların hemen hemen hepsinde ortak sorun olarak ortaya konan, her seferinde, nasıl geçmiş bir düşünürü yeniden bugüne getirebiliriz sorusu yatmaktadır. Eski düşünürlerin bugünkü düşünce dünyasına katkılarını ele almaktadır. Genelde, onların yapmış olduğu yaklaşımları bu yazılar tekrar etmektedir. ..
Dünyanın en iyi filozoflarından bazıları, anaokulları ve oyun alanları gibi şaşırtıcı yerlerden çıkabiliyor. Metafizik ve ahlakla ilgili soruları, bu kelimeleri hiç duymamış olmalarına ve ayakkabılarını bile bağlayamamalarına rağmen bazen onlar tartışıyor. Yani çocuklar. Hershovitz’e göre bu, alışıl..